آینده استفاده از فناوری CRISPR از دیدگاه یکی از پیشگامان این عرصه

فنگ ژانگ (Feng Zhang) از پیشگامان فناوری (CRISPR) و ویرایش ژنوم در نشست‌هایAtlanticLive PULSE در پاسخ پرسش یکی از حاضران گفت: «روزی را تصور می‌کند که با کمک فناوری CRISPR بینایی خود را بهبود دهد و از عینک رهایی یابد.» گروهی از کارشناسان بهداشت و درمان در نشست AtlanticLive PULSE با فنگ ژانگ مخترعCRISPR به گفتگو پرداختند. نخستین پرسشی که از سوی یکی از حاضران از او پرسیده شد این بود که آیا او تمایل دارد از فناوری CRISPR برای خودش استفاده کند؟  استاد ویرایش ژنوم توضیح داد: اگر روزی روش درمانی ایجاد شود که بتواند قدرت بینایی من را بهبود دهد و آن روش، بی‌خطر و عقلانی و بر اساس اخلاق انسانی باشد من آن را امتحان خواهم کرد.

اگرچه هم‌اکنون چنین امکانی وجود ندارد که از CRISPR برای تقویت توانایی‌های شخصی استفاده شود، با این حال به کار بردن مهندسی ژنتیک در راستای تقویت توانایی‌های فیزیکی و ادراکی انسان یکی از موضوع‌های جنجال‌برانگیز و مورد بحث این روزها به شمار می‌آید. در این مصاحبه، فنگ ژانگ به حاضران توضیح داد که چگونه CRISPR می‌تواند ژنوم‌ها را ویرایش کند و کاربرد این فناوری در پژوهش‌های علمی و درمان بیماری‌های ژنتیکی به چه شکل است.

فنگ ژانگ از موسسان شرکت Editas Medicine است. این شرکت به توسعه درمان بیماری‌های چشم، فیبروز سیستیک (cystic fibrosis) و دیستروفی عضلانی دوشن بر اساس روش CRISPR می‌پردازد.

زیست‌شناسان در طی سی سال اخیر به ویرایش ژنوم می‌پرداختند اما فناوری CRISPR با روش‌‌های مرسوم DNA نوترکیب (DNA Recombinant) و Zinc Finger و talons چه تفاوتی دارد؟ CRISPR فناوری ویرایش ژنوم تعریف می‎شود. ده سال پیش دانشمندان، ژنوم انسان را به ازای هر حرف در DNA انسانی به صورت کامل شناسایی کردند. با شناسایی ژنوم انسان، علت بسیاری از بیماری‌ها در اثر جهش ژنتیکی کشف شد. افزون بر این با شناخت ژنوم انسان، جهش‌های ژنتیکی مفیدی که می‌تواند باعث کاهش خطر بیماری‌ها شود به دست‌می‌آید. بنابراین با دانستن معایب و مزایای تغییرات ژنتیکی، می‌توان تغییراتی در DNA ایجاد کرد و به بهبود وضعیت سلامتی دست یافت.

با وجود روش‌های ویرایش ژنتیکی مرسوم، به کارگیری آن‌ها بسیار سخت است چرا که ژنوم دارای طولی برابر با سه میلیارد حروف است. برای دسترسی دقیق به یکی از این حروف، باید مکان دقیق شناسایی شود. فناوری CRISPR برای ما همین کار را انجام می‌دهد.

از پیشرفت‌های CRISPR از زمان اختراع آن می‌توان درمان بیماری ژنتیکی دیستروفی عضلانی دوشن در یک موش‌، درمان سرطان، قارچ‌هایی که پوسیده نمی‌شوند، محصولات کشاورزی که به آبیاری کمتری نیاز دارند و در برابر تغییرات دمایی مقاوم‌تر هستند را نام برد. فرای کاربردهای احتمالی CRISPR مهم‌ترین بخش این است که به کمک آن می توان به درک علم زیست‌شناسی و درک عملکرد ژن‌ها و تعامل آن‌ها با یکدیگر بپردازیم. علم زیست‌شناسی بسیار پیچیده است. بنابراین با پیشرفت زیست‌شناسی ما می‌توانیم داروهای دقیق‌تری بر اساس علت بیماری‌ها تولید کنیم.

برای مشاهده ویدئو این مصاحبه می توانید از لینک ذیل استفاده کنید:

Reference: https://www.statnews.com/2017/06/13/crispr-feng-zhang/