درمان نارسایی قلب با سلول های بنیادی

نارسایی قلب چیست ؟

دکتر نسیم نادری دبیر کارگروه قلب ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول های بنیادی در گفتگو با روابط عمومی و امور بین الملل این ستاد گفت: در نارسایی قلب ، قلب نمی تواند به اندازه کافی خون را به سمت بدن پمپ کند .علت این اختلال میتواند در ساختار یا عملکرد قلب باشد  شایعترین علل نارسایی قلب عبارتند از انواع کاردیومیوپاتی ها ( درگیری ماهیچه قلب ) ، فشار خون بالا، بیماری های دریچه های قلب یا بیماری های عروق کرونر قلب.

متاسفانه نارسایی قلب یک بیماری لاعلاج است.

آیا سلول های بنیادی میتوانند در درمان نارسایی قلب کمک کنند؟

در زمان آسیب قسمتی از  قلب  سلول های بنیادی  خود فرد که در قلب  و مغز استخوان قرار دارند به سمت محل آسیب دیده حرکت کرده و سعی در ترمیم آن بافت میکنند .این سلول های بنیادی به واسطه ترشح هورمون های موضعی سعی در نجات سلول های آسیب دیده کرده یا خودشان به سلول های جدید قلبی تبدیل میشوند. ولی عموما این روند کامل و کافی نبوده و نمیتواند قسمت عمده ای از قلب را نجات بخشد و بنابراین نارسایی قلب ایجاد میشود.

با استناد به این یافته ها و همچنین نتایج به دست آمده از مطالعات حیوانی سعی شده که از سلول های بنیادی خود فرد در درمان نارسایی قلب استفاده شود.

سلول های بنیادی به قلب وارد میشوند و علاوه بر اینکه میتوانند به سلول های قلبی جدید تبدیل شوند یک سری از فعل و انفعالات بیولوژیک ایجاد میکنند که برایند آنها ترمیم عضله قلب است.

در مطالعات اولیه روی انسان از سلول های بنیادی خود فرد که از مغز استخوان وی گرفته میشد استفاده شد.دلیل استفاده از این سلول ها در دسترس بودن آنها و راحتی جداسازی این نوع سلول ها بود.

ولی مطالعات  مشخص کردند که تاثیر درمان با این نوع از سلول ها در حد متوسط بوده و بنابراین محققین به دنبال سلول های جدید تر و مفید تر برای این نوع درمان هستند. سلول هایی که راحت در دسترس باشند ، به آسانی به قلب منتقل شوند، بتوانند به سلول های عضله قلبی دارای عملکرد  تبدیل شده و بافت قلب را که شامل بافت عضلانی و عروقی است  ترمیم کنند.

بنابراین در حال حاضر درمان انواع نارسایی قلب با استفاده از سلول های بنیادی در سراسر دنیا یک روش نوین درمانی بوده که  نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتر دارد .مطالعات سلول های بنیادی در نقاط مختلف جهان از جمله ایران در حال انجام است . این مطالعات از سطح آزمایشگاهی (مطالعات سلولی مولکولی و حیوانی ) تا مطالعات بالینی انسانی در ایران همپای سایر نقاط دنیا شکل گرفته و  شامل موارد زیر هستند :

۱-     مطالعه بر روی انواع سلول های قابل استفاده از جمله سلول های تک هسته ای مغز استخوان ، سلول های مزانشیمال گرفته شده از مغز استخوان و سایر بافت ها مثل چربی ، بند ناف ، غشاء جفت و … همچنین سلول های بنیادی موجود در خود قلب از نظر عملکرد و رفتار سلول

۲-     مطالعه بر روی ساختار ژنتیکی سلول ها و امکان ایجاد تغییرات ژنتیکی در جهت تولید سلول های بهتر

۳-     مهندسی بافت قلب و مطالعه بر روی دار بست های بیولوژیک  قابل استفاده در کنار این انواع سلول ها

۴-     مطالعه بر روی روش های مختلف  انتقال سلول های بنیادی به قلب همچنین روش های مختلف پیگیری بیماران

۵-     مطالعه بر روی جنبه های مختلف بیماری های قلبی از جمله انواع نارسایی قلب و دریچه های قلبی

در ایران همچنین دستورالعمل ملی استفاده از سلول و فراورده‌های سلولی در کارآزمایی‌های بالینی و کاربردهای درمانی تدوین شده است و توسط گروه کارشناسی وابسته به وزارت بهداشت در حال بررسی می باشد.

تاریخ انتشار:۹۶/۱۱/۷